◎ Kamoo likolo li ka ntlafatsang tšireletso kateng ha ho thunyana ho ntse ho ata

Peeletso mehatong ea ts'ireletso e eketsehile lilemong tse hlano tse fetileng, ho latela lipatlisiso tse ncha.Leha ho le joalo, ho na le liketsahalo tse ngata tsa lithunya likolong ho feta leha e le neng pele.
Ha Adam Lane e e-ba mosuoe-hlooho oa Sekolo se Phahameng sa Haynes City lilemong tse robeli tse fetileng, ha ho letho le neng le ka thibela bahlaseli ho kena sekolo, se haufi le meru ea lamunu, polasi ea likhomo, le mabitla a bohareng ba Florida.
Kajeno, sekolo se pota-potiloe ke terata ea limithara tse 10, 'me mokhoa oa ho kena kampong o laoloa ka thata ke liheke tse khethehileng.Baeti ba tlameha ho tobetsa konopo eabuzzer konopoho kenya deskeng e ka pele.Lik'hamera tse fetang 40 li beha leihlo libaka tsa bohlokoa.
Lintlha tse ncha tsa mmuso tse lokollotsoeng ka Labone li fana ka leseli mabapi le litsela tse ngata tseo likolo li matlafalitseng ts'ireletso lilemong tse hlano tse fetileng, kaha sechaba se tlalehile lithunya tse tharo tse mpe ka ho fetisisa tsa likolo tse tlalehiloeng, hammoho le lithunya tse ling tse tloaelehileng likolong.Lisosa tsa liketsahalo le tsona li fetohile khafetsa.
Hoo e ka bang karolo ea bobeli ho tse tharo ea likolo tsa sechaba tsa US hona joale li laola mokhoa oa ho kena likampong - eseng mehaho feela - nakong ea sekolo, ho tloha hoo e ka bang halofo ea selemo sa sekolo sa 2017-2018.Ho hakanngoa hore karolo ea 43 lekholong ea likolo tsa sechaba e na le “likonopo tsa tšohanyetso” kapa melumo e khutsitseng e hokelang mapolesa ka ho toba ha ho hlaha boemo ba tšohanyetso, ho tloha ho karolo ea 29 lekholong lilemong tse hlano tse fetileng.Ho latela phuputso e entsoeng ke Setsi sa Sechaba sa Lipalopalo Tsa Thuto, e leng setsi sa lipatlisiso se sebetsanang le Lefapha la Thuto la United States, karolo ea 78 lekholong ea batho e na le liloko ka litlelaseng tsa bona, ha e bapisoa le karolo ea 65 lekholong.
Hoo e ka bang karolo ea boraro ea likolo tsa sechaba e tlaleha hore ka selemo ho e-na le lithupelo tse robong kapa ho feta tsa ho baleha, e leng se bontšang hore tšireletseho ke karolo e tloaelehileng ea bophelo ba sekolo.
Tse ling tsa litloaelo tse buuoang haholo le tsona li fetohile empa ha lia ata hakaalo.Liperesente tse robong tsa likolo tsa sechaba li tlalehile hore ka linako tse ling ho sebelisoa lisebelisoa tsa tšepe, 'me karolo ea 6 lekholong e tlaleha hore e li sebelisa letsatsi le leng le le leng.Leha likolo tse ngata li na le mapolesa a khamphaseng, ke liperesente tse 3 feela tsa likolo tsa sechaba tse tlalehileng matichere a hlometseng kapa basebetsi ba bang bao e seng ba ts'ireletso.
Ho sa tsotellehe ’nete ea hore likolo li sebelisa libilione tsa liranta bakeng sa tšireletso, palo ea liketsahalo tsa lithunya likolong ha e fokotsehe.Tlokotsing ea morao-rao bekeng e fetileng Virginia, mapolesa a re ngoana ea lilemo li 6 oa sehlopha sa pele o ile a tlisa sethunya ho tsoa hae mme a lematsa tichere ea hae hampe ka sona.
Ho ea ka K-12 School Shooting Database, morero oa lipatlisiso o latelang ho thunya kapa ho hlahisa lithunya thepa ea sekolo, batho ba fetang 330 ba ile ba thunngoa kapa ba tsoa likotsi thepa ea sekolo selemong se fetileng, ho tloha ho 218 ka 2018. Palo eohle ea liketsahalo, tse e ka kenyelletsa linyeoe tseo ho seng motho ea utloileng bohloko, hape e tsohile ho tloha ho 120 ka 2018 ho feta 300, ho tloha ho 22 ka selemo sa 1999 Columbine High School.Bacha ba babeli ba bolaile batho ba 13.Batho.
Ho eketseha ha pefo ea lithunya likolong ho tla har’a keketseho e akaretsang ea ho thunngoa le ho bolaea batho ka ho thunngoa United States.Ka kakaretso, sekolo se ntse se sireletsehile haholo.
Ho thunngoa ha likolo ke "ketsahalo e sa tloaelehang haholo," ho boletse David Readman, mothehi oa K-12 School Shooting Database.
Motlatsi oa hae o ile a fumana likolo tse 300 tse nang le lithunya selemong se fetileng, e leng karolo e nyenyane haholo ea likolo tse ka bang 130,000 United States.Lithunya tsa sekolo li etsa hore ho be le karolo e ka tlaase ho 1 lekholong ea mafu a bana a thunyang bana United States.
Leha ho le joalo, tahlehelo e ntseng e eketseha e beha boikarabelo bo eketsehileng likolong eseng feela ho ruta, ho fepa le ho ruta bana, empa hape le ho ba sireletsa kotsing.Mekhoa e metle e kenyelletsa litharollo tse bonolo tse kang ho notlela mamati a litlelase le ho thibela ho kena likolong.
Empa litsebi li re mehato e mengata ea "thibelo", joalo ka lisebelisoa tsa tšepe, mekotla ea ho bona, kapa ho ba le liofisiri tse hlometseng khamphaseng, ha li so ka li sebetsa hantle ho thibela ho thunya.Lisebelisoa tse ling, joalo ka lik'hamera tsa ts'ireletso kapatshohanyetsolikonopo, li ka thusa ho emisa pefo ka nakoana, empa ho na le monyetla o fokolang oa ho thibela ho thunya.
"Ha ho na bopaki bo bongata ba hore lia sebetsa," Mark Zimmerman, motsamaisi-'moho le Setsi sa Sechaba sa Tšireletso ea Sekolo sa Univesithi ea Michigan, o boletse ka mekhoa e mengata ea tšireletso.“Haeba o tobetsa konopoE emisakonopo, mohlomong ho bolela hore motho e mong o se a ntse a thunya kapa a sokela ho thunya.Sena ha se thibelo. ”
Ho ntlafatsa tšireletso le hona ho ka tla le likotsi tsa eona.Patlisiso ea morao tjena e fumane hore baithuti ba batho ba batšo ba na le monyetla oa ho ingolisa likolong tse hlokometsoeng haholo ho feta baithuti ba merabe e meng, 'me ka lebaka la mehato ena, baithuti likolong tsena ba ka lefa "lekhetho la polokeho" bakeng sa ts'ebetso le ho emisoa.
Kaha boholo ba ho thunngoa ha likolo ho etsoa ke liithuti tsa morao-rao kapa liithuti tsa morao-rao, ke lithaka tsa bona tse ka ’nang tsa hlokomela litšokelo le ho tlaleha litšokelo, ho boletse Frank Straub, motsamaisi oa Setsi sa Thibelo ea Tlhaselo ea Thobalano ea Setsi sa Sechaba sa Sepolesa sa Thibelo.
"Ba bangata ba batho bana ba ne ba ameha ho seo ho thoeng ke ho lutla - ba ile ba beha tlhahisoleseding ho Internet ebe ba bolella metsoalle ea bona," Monghali Straub o itse.O ile a phaella ka hore matichere, batsoali le ba bang le bona ba lokela ho shebella matšoao: ngoana o itšehla thajana le ho tepella maikutlong, seithuti se hula sethunya bukeng ea lintlha.
"Ha e le hantle, re hloka ho ntlafatsa ho tsebahatsa baithuti ba K-12 ba ntseng ba sokola," o boletse joalo.“Mme e turu.Ho thata ho paka hore oa thibela.”
"Ho pholletsa le histori le lilemong tse 'maloa tse fetileng, ka keketseho e tsotehang ea palo ea liketsahalo, ketsahalo e tloaelehileng ka ho fetisisa e bile ntoa e ntseng e eketseha ho fihlela ho thunngoa," ho boletse Monghali Readman oa K-12 School Shooting Database.O ile a supa mokhoa o ntseng o eketseha oa ho thunyana naheng ka bophara mme a re data e bontša hore batho ba bangata, esita le batho ba baholo, ba tlisa lithunya sekolong.
Christy Barrett, mookamedi wa Setereke sa Sekolo sa Hemet Unified Southern California, o tseba hore ho sa tsotellehe seo a se etsang, a ke ke a kgona ho fedisa ka ho feletseng kotsi ho bohle seterekeng sa hae se phetheselang sa sekolo sa baithuti ba 22,000 le basebetsi ba dikete.Likolo tse 28 le lik'hilomithara tse ka bang 700.
Empa o ile a nka bohato ka ho qala leano la ho notlela mamati ka phaposing e ’ngoe le e ’ngoe ea ho rutela lilemong tse ’maloa tse fetileng.
Setereke se boetse se fetela litsing tsa mamati a elektroniki, tseo e ts'epileng hore li tla fokotsa "mefuta e fapaneng ea batho" kapa ho batla linotlolo bothateng.O ile a re: "Haeba ho na le motho ea hlaselang, ea thunyang ka mafolofolo, re na le bokhoni ba ho thibela ntho e 'ngoe le e' ngoe hang-hang.
Basebeletsi ba sekolo le bona ba entse lipatlisiso tse sa reroang tsa lisebelisoa tsa tšepe likolong tse ling tse phahameng ka liphetho tse tsoakaneng.
Ka linako tse ling lisebelisoa tsena li tšoaea lintho tse se nang molato tse kang lifoldara tsa sekolo, ’me libetsa lia lahleha ha lisebelisoa tseo li sa sebelisoe.Le ha a boletse hore litlhaselo ha li shebane le lihlopha leha e le life, o amohetse matšoenyeho a pharaletseng a hore ho lebela sekolo ho ka ama baithuti ba mebala e fapaneng hampe.
Dr. Barrett, eo boholo ba sebaka sa hae e leng Maspanishe 'me ho na le liithuti tse fokolang tsa ba basoeu le ba batšo.
Hona joale likolo tsohle tse phahameng seterekeng sena li na le mokhoa o batlang o le teng oa ho lemoha tšepe lihlomong."Moithuti e mong le e mong o feta ho sena," o boletse joalo, a eketsa ka hore ha ho na libetsa tse fumanoeng selemong sena.
Ho ea ka eena, ho na le baeletsi sekolong se seng le se seng ho sebetsana le mathata a kelello a baithuti.Ha liithuti li kenya mantsoe a tsosang takatso a kang "ho ipolaea" kapa "thunya" lisebelisoa tse fanoeng seterekeng, mananeo a bontša lifolakha ho tsebahatsa bana ba hlokang thuso hamolemo.
Ho thunngoa ha batho ba bangata ho tšabehang likolong tsa Parkland, Florida, Santa Fe, Texas, le Uvalde, Texas, lilemong tsa morao tjena ha hoa hlahisa mehato e eketsehileng ea tšireletso, empa e tiisitse, o boletse joalo.